Αλέξανδρος Περτσινίδης Ασκητάς
"ΠΕΡΤΣΙΝΙΔΗΣ" - ΤΟ ΕΠΙΘΕΤΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΜΑΣ
Στα κοινωνικά δίκτυα, τα οποία για τόσα έχουν κατηγορηθεί, ανακακαλύπτεις μερικές φορές μερικά διαμάντια που αξίζει να διαβάσουμε. Ετσι βρήκαμε ένα δημιοσίευμα απο το οποίο, ο συγγραφέας του, Αλέξανδρος Περτσινίδης, φαίνεται πόσο πολύ αγαπά την ιστορική μνήμη του Πόντου και της οκογενείας του και το αναδημσοιέυπυμε:
"Είναι σχεδόν σίγουρο ότι το επίθετό μας πρωτοεμφανίσθηκε στο χωριό Maden της επαρχίας Melet (Μελάνθιον) του Πόντου κάποια στιγμή στις αρχές του 19-ου αιώνα. Η πεποίθηση αυτή έχει να κάνει με τη (βεβαιωμένη) ιστορία της οικογενείας μας. Οι πρόγονοί μας ζούσαν στην Αργυρούπολη (Gümüşhane) του Πόντου. Η Αργυρούπολη είχε μεταλλεία αργύρου από την αρχαιότητα ακόμη και οι περισσότεροι κάτοικοί της ήσαν μεταλλωρύχοι και μεταλλουργοί. Μεταλλωρύχοι και μεταλλουργοί δούλευαν πάντα κοντά γιατί δεν υπήρχαν μέσα για ν' απομακρυνθεί το μετάλλευμα και η επεξεργασία του γινόταν δίπλα στα μεταλλεία. Σημειώνουμε ότι τα επαγγέλματα αυτά τα ασκούσαν κυρίως Έλληνες και Αρμένιοι, διότι ως χριστιανοί εθεωρούντο “γκιαούρηδες” (=άπιστοι) δηλαδή πολίτες δευτέρας κατηγορίας χωρίς δικαιώματα. Επέλεγαν λοιπόν δύσκολα επαγγέλματα, έτσι που να θεωρούνται απαραίτητοι και συνεπώς να έχουν προνόμια. Τέτοια επαγγέλματα ήσαν του γιατρού, του διερμηνέα, του τεχνίτη. Οι δικοί μας ήσαν μεταλλωρύχοι ή/και μεταλλουργοί. Κατά τα μέσα του 18-ου αιώνα είχαν ήδη εξαντληθεί τα μεταλλεύματα στην Αργυρούπολη γιαυτό οι οθωμανικές αρχές στέλναν ειδικευμένους τεχνίτες, όπου ανασκαβόταν ένα καινούριο μεταλλείο. Η λέξη “μεταλλείο” στα Τουρκικά είναι maden και έτσι ονομάζανε συνήθως το χωρίο, που δημιουργιόταν δίπλα σ' αυτό. Υπάρχουν πολλά Maden διάσπαρτα σ' ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία (ακόμη και στην Ελλάδα υπάρχουν σήμερα τα μεταλλεία Μαντέμ Λάκκος = Στρατονίκη). Τους δικούς μας μαζί με άλλες 200 οικογένειες Ελλήνων εγκατέστησε ο σουλτάνος γύρω στα 1750 στο Maden του Melet στα βουνά, περίπου 80 χιλιόμετρα νοτίως της Ordu (=η αρχαία ελληνική πόλη Κοτύωρα).
Επειδή στην αναζήτηση των Περτσινίδων δεν συνάντησα μέχρι τώρα ούτε έναν Περτσινίδη που να μην προέρχεται από το Maden του Melet, δηλαδή που να μην μετέχει της ίδιας οικογενειακής ιστορίας βγάζω τα εξής δύο ακλόνητα συμπεράσματα :
Οτι από την Αργυρούπολη ήρθαν στο Maden όλοι οι Περτσινίδες χωρίς να μείνει ούτε ένας εκεί ή οτι το επίθετο εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στο Maden. Θεωρώ πιο πιθανό το δεύτερο γιατί στην Οθωμανική Αυτοκρατορία οι υπήκοοι του σουλτάνου δεν είχαν επίθετα. Οι Τούρκοι απέκτησαν για πρώτη φορά επίθετα μετά το 1934. Οι χριστιανοί είχαν επίθετα πιο μπροστά αλλά εφ' όσον δεν υπήρχε νόμος που να τα κατοχυρώνει, τα επίθετά μας υπόκεινταν εύκολα σε αλλαγές. Άρα στην Αργυρούπολη αφήσαμε συγγενείς εξ αίματος που όμως δεν έφεραν το επίθετο Περτσινίδης κι άρα χάθηκαν για πάντα από την ιστορική μνήμη μας, το δε επίθετο Περτσινίδης εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στο Maden.
Δεύτερο ισχυρό συμπέρασμα είναι ότι εφ' όσον ισχύουν τα παραπάνω, όλοι οι φέροντες το επίθετο Περτσινίδης είναι συγγενείς μεταξύ τους, δηλαδή προέρχονται όλοι από εκείνον τον πρόγονό μας που πρωτο-ονομάσθηκε έτσι.
Τί σημαίνει το επίθετό μας; Το επίθετό μας προέρχεται από την τουρκική λέξη perçin (που προφέρεται με παχύ τσ, όπως το αγγλικό ch) και σημαίνει δικέφαλο καρφί (στα αγγλικά rivet) που χρησιμοποιούμε για να συνδέσουμε δύο λαμαρίνες ή δύο δέρματα μεταξύ τους. Στα ελληνικά χρησιμοποιείται η λέξη ως περτσίνι ή πριτσίνι.
Πώς προήλθε το επίθετό μας; Ο μύθος λέει οτι κάποιος πρόγονός μας κατασκεύαζε χύτρες. Η χύτρα ήταν πολύτιμο σκεύος οικιακής οικονομίας τα χρόνια εκείνα γιατί οι οικογένειες ήσαν πολυάριθμες και το φαϊ μαγειρευόταν για πολλά στόματα. Επίσης υπήρχε φτώχια και μια χύτρα έπρεπε να ζήσει πολλά-πολλά χρόνια. Οι χύτρες όμως είχαν ένα ευαίσθητο σημείο. Έσπαναν τα καρφιά που κρατούσαν τα χερούλια τους. Θύμωναν από τη ζημία οι πληγέντες και ψάχναν για λύση. Ο προ- προ- προπάππος μας κατασκεύζε χύτρες των οποίων τα πριτσίνια δεν σπάζαν ποτέ. “Δέβα σον Περτσίν” συμβουλεύαν οι γνώστες της αγοράς “α φτάεισε καλόν δουλείαν” Έτσι του έμεινε το προσωνύμιο Περτσίν και τα παιδιά του Perçinoğlu κι αργότερα Περτσινίδης
Πώς ματαγλωττίσθηκε το επίθετό μας στα Ελληνικά και σε άλλες γλώσσες; Λόγω του παχέος τσ που δεν υπάρχει στην Ελληνική, το επίθετό μας εμφανίζεται υπό διαφορετικές μορφές :
α) Οι περισσότεροι φέρουμε το επίθετο “Περτσινίδης”
β) Μερικοί έχουν καταγραφεί ως “Περτζινίδης”
γ) Στα διαβατήριά μας το επίθετο γράφεται ως “Pertsinidis” ενώ για κείνους που βγάλαν διαβατήρια πριν από τη δεκαετία του 1970, το επίθετο μεταγλωττίσθηκε με τους κανόνες της εποχής ως “Pertsinides”
δ) Για κείνους που φύγαν πρίν το 1923 (πχ το 1913 με τη μεγάλη μετανάστευση προς ΗΠΑ) και δήλωσαν αυθαίρετα τα επίθετά τους από την Τουρκική στην Αγγλική υπάρχουν τα επίθετα “Pertginidis” (που μια οικογένεια στο Canton του Ohio μετέτρεψε στη συνέχεια σε “Pergins”) και “Bertginidis”.
ε) Εκείνοι οι Περτσινίδες που από το Maden έφυγαν προς Καρς και μετά στην Ελλάδα δήλωσαν το επίθετό μας ως “Παρτσενίδης”. Είναι αυτοί του κλάδου του Δροσάτου.
στ) Πριν από χρόνια γνώρισα μια οικογένεια στη Γερμανία με το επίθετο “Περτσεμίδης”. Αλληλογραφήσαμε μεταξύ μας προσπαθώντας να διαπιστώσουμε αν είμασταν συγγενείς. Όχι, το επίθετό τους προέρχεται από την κομμωτική.... κι όχι από τη μεταλλουργία, perçem σημαίνει τσουλούφι στα Τουρκικά.
ζ) Το επίθετο “Pertsinis” (μερικοί από μας τους έχουν φίλους στο Facebook) δεν έχει καμία σχέση με την οικογένειά μας".
Φωτογραφία: Από την επίσκεψή μου στην πατρίδα του πατέρα μου Θεοχάρη Περτσινίδη το 2006
Πηγή:
Alexandros Pertsinidis Askitas σελίδα στο fb
Comments